1.GENEL OLARAK OSMANLI DEVLETİNİN KURULUŞ DÖNEMİNDEKİ

ANADOLU SİYASETİ 

            Moğol istilasından kaçan beylikler, uzun süre Moğollara bağlı yaşadılar. Zamanla zayıflayan bu devlete karşı bağımsızlıklarını kazanmaya çalışan beyliklerden birisi de Osmanlılardı.

            Osmanlı beyliği Orhan Bey dönemine kadar genel olarak fetih hareketlerinde bulundu. Çünkü diğerlerine göre küçük olan bu beylik Bizans’a karşı yürüttüğü seferler neticesinde yavaş yavaş büyümeye başladı.

            Orhan Bey döneminden itibaren bir devlet hüviyetine kavuşan Osmanlılar, 1340 yılına kadar sadece Bizans üzerine seferler düzenlerlerken, bu tarihten itibaren Anadolu’ya da yönelmeleri gerektiğinin farkına varmaya başladılar. Bunun iki önemli sebebi vardı:

1.Bütün Türk devletlerinde yerleşik bulunan “önder devlet” olma ideali yani cihana hakim olma anlayışının olması.

2.Bizans’tan alınan yerlere kendi nüfusunu yerleştiren Osmanlılar, bu fetihlere yetecek bir nüfus bulma gereksinimi duyması.

            Orhan Bey sadece kendi nüfusunun bu iskâna yetmeyeceğini düşündüğü için, Anadolu beyliklerinin de bir şekilde kendi idaresi altına girmesi gerektiğini düşünüyordu.

            Orhan Bey’le başlayan bu strateji I. Murad’la devam etti. Fakat I. Murad döneminde Orhan Bey dönemine nazaran daha fazla toprak Osmanlı idaresine alındı. Belirttiğimiz gibi Anadolu siyaseti Orhan Bey döneminde olduğu gibi I. Murad döneminde de çatışmaya girmeden sulhçu bir anlayışla devam ediyordu. Nitekim Hamitoğulları’ndan toprak satın alınması, Germiyanoğulları’ndan çeyiz yoluyla toprak elde edilmesi bu siyasetin bir gereğiydi. Bununla beraber gittikçe güçlenen Osmanlılar karşısında Anadolu beylikleri de, Osmanlılarla dostça geçinmenin çarelerini arıyorlardı.

            Yıldırım Beyazıd dönemi Anadolu siyaseti açısından bir dönüm noktası olmuştur. Çünkü artık Osmanlılar bu politikalarını açıkça ortaya koymaya başladılar. Bu dönemdeki politika Anadolu’yu bir Osmanlı vilayeti haline getirmektir. Yani merkeziyetçi bir yapıya büründürmekti.

            Ayrıca Mısır halifesinin Sultan Beyazıd’a verdiği “Sultanû-r Rum” yani “Anadolu Sultanı” unvanı bu politikaya bir zemin hazırladı.

            Ankara Savaşı sonrası Anadolu bir parçalanma sürecine girdi. Timur birçok Anadolu beyliğinin tekrar bağımsız hale gelmesine sebep oldu. Dolayısıyla Sultan Beyazıd döneminde büyük oranda kurulan Anadolu Türk Birliği tekrar parçalandı. Bu parçalanma Fetret Devri’nin uzun sürmesine de neden oldu.

            Osmanlı Devleti’nin ikinci kurucusu sayılan I. Mehmed’le birlikte Anadolu üzerinde yeni bir politika izlenmeye başlandı. Artık Osmanlı Devleti kaybettiği toprakları yeniden kazanma çabasına girdi. Anadolu’yu tekrar bir çatı altında toplanan fikri yeniden hayat buldu. Bu dönem bir şekilde toparlanma, durumu düzeltme dönemiydi. Timur’un bağımsızlıklarını verdiği beylikler artık tekrar itaat altına alındı.

            II. Murad dönemi I. Mehmed döneminin devamı şeklindeydi. Bu dönemde beylikler bağımsızlıklarını kazanmanın çabası içinde ve bunu ilerletmenin gayretindeydiler. Henüz Timur tehlikesi tam geçmediği için II. Murad ilk başlarda gerekli adımları atamadıysa da ortam yumuşadıkça beylikleri teker teker itaat altına almaya başladı. II. Murad döneminin sonunda Dulkadir, Candar ve Karaman beylikleri hariç, Anadolu Türk Birliği büyük oranda sağlandı.